Energie-Blog

André Jurres

Dat de volgende klimaatconferentie in Parijs belangrijk is, wordt reeds maanden verkondigd door zowat alle partijen die er van ver en dichtbij bij betrokken zijn. De garantie op succes is echter verre van zeker. De enige weg is een bindend akkoord tussen alle participerende landen met sancties voor die landen die niet mee doen (bijvoorbeeld extra CO2 importheffingen). De tijd van zachte heelmeesters is echt wel voorbij nu de warmterecords elkaar in snel tempo beginnen op te volgen.

En toch is de situatie nog niet acuut genoeg in vele landen en zal het nog wel even duren alvorens men echte wendingen in ons beleid gaat zien. De overheden zelf blazen ondertussen ook warm en koud en het debat in Nederland over gaswinning uit de Noordzee is daar een schitterend voorbeeld van. De enorme achterstand die Nederland de laatste vijf jaar heeft opgelopen in het ontwikkelen van een duurzame energiehuishouding gaan ze oplossen door meer van hetzelfde te gaan doen.

In plaats van gas uit Slochteren te gaan pompen (die bron geraakt stilaan uitgeput), gaat men nu gas in het Nederlandse gedeelte van de Noordzee proberen te halen. De belofte van de bevoegde minister Kamp om dan de winsten te beleggen in duurzame oplossingen zal toch hard moeten gemaakt worden in regel- en wetgeving, anders krijgen we een resultaat zoals het Belgische Zilverfonds voor de pensioenen. Dit werd ook verkocht aan de mensen als het sparen voor de toekomst door middelen in een fonds opzij te zetten, maar wat bleek: men gebruikte dit fonds vrolijk om de begroting van een lopend jaar in evenwicht te houden. Het mooie weer van de twee regeringen Verhofstadt zorgt nu voor heel wat donkere wolken (lees: begrotingstekorten en dus besparingen) in de huidige regering.

Terugkomend op de ambities voor Parijs zullen vooral de voorbereidende vergaderingen veel belangrijker zijn en volgende week is er een in Bonn. Op de klimaatfeesten á  la Kopenhagen, Cancun en ook Frankrijk waar meer dan tienduizend mensen verzamelen, krijg je vooral een soort festivalgebeuren waar de zangers dan de heren politici zijn die voor hun fans (vaak belangengroepen van links tot rechts) hun hits brengen. Een vergadering met meer dan tien mensen is een bijeenkomst en draagt meestal niet bij tot inhoudelijke oplossingen.

En toch is er een momentum om enige vooruitgang te boeken gezien president Obama aan zijn laatste ambtstermijn bezig is en zo minder gehinderd wordt door verkiezingen, alleen zal ieder akkoord gewoon in het Congres niet goedgekeurd worden. De Republikeinen zijn allang in verkiezingsmodus en zij gaan een Democraat niks gunnen op dit ogenblik. Ook zijn de Republikeinen blind voor enig klimaatargument en vinden ze alleen economische argumenten belangrijk. Zelf verwacht ik wel enig akkoord om in ieder geval Kyoto definitief te begraven gezien daar de belangrijkste vervuilers (China en de VS) dit akkoord niet mee hadden goedgekeurd. Ik denk dat China, de VS en Europa deze keer betere kansen hebben om een akkoord te bereiken over de beperking van uitstoot, alleen zal deze naar mijn inschatting niet voldoende zijn om onder de 2 graden opwarming te blijven.

In eigen land zien we hoe moeilijk het is om enige vooruitgang te boeken over wat wij zelf wel willen. De lijst van wat we niet willen is uiterst compleet, geen kerncentrales (terecht wegens kernafval, te duur in bouw en te gevaarlijk), geen kolencentrales (wegens uitstoot), geen windmolens (wegens te lelijk en NIMBY), geen zonnepanelen (afgebrand door vorige Vlaamse minister van Energie), geen biogascentrales (NIMBY en we willen niet zien dat we mega veel afval produceren, maar vervolgens niet de gevolgen ervan nemen) en gascentrales zijn te duur in hun werking (lees: we zijn groen zolang het maar goedkoop is).

Er blijft dus niet veel over buiten de watervallen en waterkrachtcentrale van COO en die gaan het Belgische energieverbruik niet kunnen dekken. De schrik bij alle politieke partijen zit er goed in want welke energiemix en beleid we ook op papier gaan zetten, het zal de populariteit niet doen toenemen. De sector en dan vooral de historische grote spelers zoals GDF/SUEZ, Eon, RWE, Vattenfall, etc. beperken zich tot een klaagzang dat de groothandelsprijzen te laag zijn (terecht) om nieuwe investeringen te doen. De vraag die men wel dient te stellen: als de prijs morgen verdubbelt, weet men dan wel waar men in gaat investeren?

Het is gewoon zeer moeilijk om binnen grote bedrijfsstructuren je werkingsmodel volledig om te gooien en nieuwe onzekere paden te bewandelen. Deze bedrijven lopen wel het risico om zichzelf overbodig te maken op termijn als men in deze besluitloze fase te lang blijft zitten. Bedrijven in de telecomsector hebben dit meermaals bewezen, neem Nokia of heeft u nog gehoord van bedrijven als Cable & Wireless, Unisource, Worldcom, Alcatel (inmiddels in een moeilijk huwelijk met Lucent), etc.? En toch dient de sector samen met de politiek echte oplossingen uit te werken die ook een breed draagvlak nodig hebben.

Met de huidige olieprijzen is het quasi onmogelijk om een draagvlak te bouwen waarop zware investeringen resultaten zullen brengen in de toekomst, men leeft in het hier en nu en onze oplossingen worden vaak aangedragen via Twitter in 140 karakters. De euforische berichten dat een liter diesel weer minder dan 1 euro kost, spreken voor zichzelf, ook al zou men dit moment kunnen gebruiken om diesel snel naar het niveau te brengen van gewone benzine. Dit is het ideale moment daarvoor want de stijging zou beperkt zijn door een niveau te bereiken wat we een jaar tot twee geleden ook al betaalden. Waar wacht men op?